Ενώ τα τύμπανα του πολέμου ηχούν και πάλι και ο πλανήτης προσπαθεί να καταλάβει ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός, αλλά και ποια συμφέροντα κρύβονται πίσω από κάθε πιθανό σενάριο, θυμόμαστε 10 αντιπολεμικά τραγούδια που έγραψαν ιστορία και γράφουν ακόμη.
Κυρίως πρόκειται για καλά κομμάτια, μεγάλες επιτυχίες κατά κύριο λόγο, αυτά που έρχονται απευθείας στο μυαλό στο άκουσμα της αποτρόπαιας λέξης πόλεμος!
1. Marvin Gaye – What’s Goin On
Από το ιστορικό άλμπουμ του 1971 με το ίδιο όνομα, το τραγούδι του Μάρβιν Γκέι είναι γραμμένο μέσα από την οπτική ενός βετεράνου του Βιετνάμ που επιστρέφει στην πατρίδα του, και βλέπει μόνο αδικία, φτώχεια και μίσος στην κοινωνία γύρω του. Από τα πιο γνωστά αντιπολεμικά τραγούδια όλων των εποχών.
2. Bob Dylan – Masters of war
Τι να πρωτοδιαλέξεις από τα αντιπολεμικά τραγούδια του Μπομπ Ντίλαν; Το Masters of War προέρχεται από τον δίσκο The Freewheelin’ Bob Dylan του 1963, η μελωδία του βασίζεται σε παραδοσιακό αμερικανικό τραγούδι, ενώ οι στίχοι του ξάφνιασαν και τον ίδιο τον Ντίλαν που το ‘γραψε. Δεν συνηθίζω να ερμηνεύω τραγούδια που εύχονται κάποιος να πεθάνει, αναφέρεται στο εσώφυλλο του δίσκου. Το τραγούδι είναι ένα ανάθεμα για τα αφεντικά της βιομηχανίας όπλων.
3. John Lennon – I don’t want to be a soldier
Ο Λένον, όπως και ο Ντίλαν, έχουν γράψει περισσότερα αντιπολεμικά τραγούδια από κάθε άλλον. Στον δίσκο του Imagine του 1971, με την ομώνυμη επιτυχία (επίσης ένα κλασικό αντιπολεμικό τραγούδι) και το Jealous Guy, το Ι don’t want to be a soldier έκλεινε την πρώτη πλευρά με τον ασυνήθιστο, βρώμικο ήχο του και τους στίχους Δεν θέλω να γίνω στρατιώτης, μάνα/ δεν θέλω να πεθάνω.
4. Edwin Starr – War
Το υπέροχο αυτό τραγούδι γράφτηκε το 1969, με αφορμή τον πόλεμο στο Βιετνάμ, από τον Νόρμαν Γουίτφιλντ και τον Μπάρετ Στρονγκ, για να το πουν οι Temptations. Τελικά, προκειμένου να μην απογοητεύσουν το οικογενειακό κοινό του σπουδαίου σχήματος, το τραγούδι το είπε ο Έντουϊν Σταρ, και δεν το μετάνιωσε καθώς έφτασε στο νούμερο ένα των πωλήσεων στις ΗΠΑ. Το 1986 το κομμάτι το ξαναείπε – συγκλονιστικά – ο Μπρους Σπρίνγκστιν και το ξαναέστειλε στο Top 10 των ΗΠΑ.
5. Metallica – One
Σύγχρονο, αντιπολεμικό τραγούδι από τους Metallica, το One είναι εμπνευσμένο από την ταινία Ο Τζόνι πήρε το όπλο του – σκηνές της ταινίας ντύνουν εξάλλου το βίντεο κλιπ του. Είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του συγκροτήματος, από τον δίσκο …And Justice for All του ‘89 και είναι γραμμένο με τον κλασικό τρόπο τους: ξεκινάει αργά και ατμοσφαιρικά, κι -ενώ τα λεπτά περνούν- γίνεται πιο γρήγορο και βρώμικο, ενώ κορυφώνεται με δύο κιθάρες που σολάρουν. Κλασικό.
6. The Temptations – Ball of Confusion (That’s what the world is today)
Οι Temptations δεν είπαν τελικά το War, που κατέληξε στον Έντουϊν Σταρ, αλλά, για να τους αποζημιώσει η Motown, τους επέτρεψε να πουν αυτό εδώ το αριστούργημα του 1970, γραμμένο πάλι από τους βετεράνους Γουίτφιλντ και Στρονγκ. To τραγούδι περιέχει τον στίχο Πού πάει ο κόσμος; Κανείς δεν ξέρει… και -με κάπως πιο διακριτικό τρόπο από το War – θίγει τα θέματα του Βιετνάμ, αλλά και τον ρατσισμό, τους διεφθαρμένους πολιτικούς, τα ναρκωτικά. Σόλο φυσαρμόνικα από τον Στίβι Γουόντερ!
7. Creedence Clearwater Revival – FortunateSon
Οι υπέροχοι Creedence Clearwater Revival κυκλοφόρησαν αυτό το τραγούδι το 1969 και ακόμη και σήμερα περιλαμβάνεται στις λίστες με τα σπουδαιότερα κομμάτια του 1960. Ο Τζον Φόγκερτι εξήγησε σε συνέντευξή του ποιοι το ενέπνευσαν: Εκείνη την εποχή η κόρη του Προέδρου Νίξον έβγαινε με τον εγγονό του Πρόεδρου Άιζενχάουερ. Ξέραμε ότι κανείς από αυτούς τους ανθρώπους δεν θα είχαν σχέση με τον επερχόμενο πόλεμο, και γνωρίζαμε επίσης ότι όλοι εμείς οι υπόλοιποι σύντομα θα είχαμε πρόβλημα.
8. Μάνος Λοΐζος / Μαρία Φαραντούρη – Ο γέρο-νέγρο Τζιμ
Απολύτως συντονισμένος με τις διεθνείς εξελίξεις στην πολιτική και τη μουσική, ο Μάνος Λοΐζος έγραψε, σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη, τα Νέγρικα πριν τη Χούντα του ‘67, αλλά τα κυκλοφόρησε στη Μεταπολίτευση. Ο Γέρο- Νέγρο Τζιμ, το δυτικότροπο τραγούδι του που μιλάει για την κοινωνική βία και τον πόλεμο στο Βιετνάμ, ακούγεται ακόμη και σήμερα από νέες τραγουδίστριες όπως η Νατάσσα Μποφίλιου.
9. Σταμάτης Κραουνάκης / Κώστας Μακεδόνας – Κάτι Παρασκευές
Δεν είναι από τις μεγάλες επιτυχίες του Κραουνάκη αυτό το τραγούδι, είναι όμως ένα από τα κρυμμένα διαμάντια του, στον επιτυχημένο πρώτο προσωπικό δίσκο του Κώστα Μακεδόνα Μόνο μια φορά. Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1991 όταν στο Ιράκ βρισκόταν σε εξέλιξη ο Πρώτος Πόλεμος του Κόλπου, υπό τον Τζορτζ Μπους τον πρώτο. Ο Κραουνάκης δήλωσε επηρεασμένος από τα τεκταινόμενα εκεί και στο τραγούδι αυτό της συντριβής έγραψε τον στίχο Σεισμός και καταποντισμός και εφτά με εννιά ο πόλεμος...
10. Κώστας Χατζής – Στο διεθνές το μαγαζί
Και ο Κώστας Χατζής, ο δικός μας βετεράνος της κοινωνικής μπαλάντας, έχει γράψει πολλά αντιπολεμικά τραγούδια, συντονισμένος πάντα με τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ποιότητα ζωής των αδικημένων αυτού του κόσμου. Ένα από αυτά που συνοψίζουν το πνεύμα του, αλλά και εξηγούν πολλούς -και σημερινούς- πολέμους είναι το τραγούδι Στο διεθνές το μαγαζί. Λένε οι στίχοι: Στο Διεθνές το Μαγαζί γίνανε φέσι οι χαζοί / κι ελέγανε πως φτάνει / πως κάθε πόλεμο στη γη τον κάνουν οι λαθρέμποροι και οι βιομηχάνοι.
Νίκος Ράλλης
www.tospirto.net
